Polska raczej bez szans na obniżkę stóp procentowych. Przynajmniej do czerwca.

Stopy procentowe to hasło, bez którego od miesięcy nie może obyć się żaden finansowy serwis informacyjny dnia. Spekulacjom dotyczącym ich obniżki albo wzrostu nie ma końca, ale zgodnie z najnowszymi opiniami ekspertów ekonomicznych, nie powinniśmy zbyt szybko spodziewać się obniżenia poziomu obecnie obowiązujących stóp. Prawdopodobnie pozostaną one bez zmian przynajmniej do czerwca br. Jak wiemy, w tym miesiącu kończy się kadencja obecnego prezesa NBP, prof. Marka Belki. Po tym, jak stanowisko obejmie jego następca, w składzie rady będą już tylko członkowie, którzy objęli funkcje w tym roku. Oczywiście jedynym przedstawicielem poprzedniego nadania pozostanie J. Osiatyński, któremu kadencja kończy się w grudniu 2019 roku.

Do czerwca, jak sądzimy, w nowej Radzie przewagę będą mieć zwolennicy zachowawczej polityki finansowej – Jerzy Osiatyński oraz prezes Marek Belka – więc przez najbliższe miesiące stopy procentowe zostaną raczej na dotychczasowym poziomie. Rada ma już nowych członków, a kolejnych poznamy w lutym. Z wypowiedzi prezentowanych przez nowy skład można wyciągnąć wniosek, że także oni nie preferują szybkich, niepopartych szerszą analizą obniżek. Analiza ta objąć powinna nie tylko polską gospodarkę, ale także międzynarodowe otoczenie Polski, a te - jak możemy zauważyć - ulega dynamicznym zmianom.

Przy panującej obecnie tendencji deflacyjnej, samo obniżenie poziomu stóp może nie przynieść zamierzonego skutku, jakim jest powrót inflacji do poziomu założonego celu przy 2,5 procent. Równie ważna w tym względzie będzie realna ocena wpływu działań obecnego rządu w zakresie gospodarki na stabilność cen. Takiego zdania jest dziennikarz ekonomiczny Marek Chrzanowski, a zgadza się z nim Eugeniusz Gatnar, drugi z nowo wybranych członków Rady Polityki Pieniężnej. Inflacja może wzrastać przez takie programy rządu, jak 500 zł na dziecko. Natomiast jego zdaniem deflacja, z którą mamy do czynienia od kliku miesięcy, jest raczej wynikiem nie krajowej polityki pieniężnej, ale spadku cen surowców na światowych rynkach. Celu inflacyjnego oraz poziomu stóp procentowych nie należy obecnie poprawiać także zdaniem trzeciego powołanego ostatnio przez Senat członka Rady, Jerzego Kropiwnickiego.

Czy zmiana prowadzonej polityki monetarnej jest jednak naprawdę realna? Przypomnijmy, że za nami mamy jest już kilka obniżek, które przy istotnej przecenie na rynku surowców miały ograniczone oddziaływanie na stronę popytową. Trzeba również pamiętać, że świat jest w trakcie tzw. wojny walutowej, podczas której państwa walczą wartością swojej waluty, aby zachować atrakcyjność eksportową swoich produktów. Trudno w to również uwierzyć, skoro przewaga konserwatystów wśród nowych członków Rady może jeszcze wzrosnąć. Sejm zgłosił do niej Grażynę Ancyparowicz, znaną jako zwolenniczka zachowawczej polityki. Gdyby w sejmowym głosowaniu ta kandydatura została wybrana, dziesięcioosobowa RPP w połowie składałaby się z konserwatystów i to nawet po wygaśnięciu kadencji obecnego prezesa NBP Marka Belki.

Z czego wynika tak szeroka dyskusja na temat poziomu stóp procentowych? Oczekiwania rynku na szybkie obniżki zostały rozbudzone w drugiej połowie minionego roku przez polityków obecnej partii rządzącej. Wówczas twierdzili oni, że nowy parlament, przy założeniu wygranej, zaproponuje takich kandydatów do nowej Rady, którzy łagodzić będą politykę pieniężną kraju, wspierając tym samym inwestycje. Tymczasem już po wyborach w Radzie pojawiły się osoby prezentujące nie aż tak gołębie podejście, jak wynikałoby to z przedwyborczych zapowiedzi. Dziś z ich ust padają słowa o tym, że deflacja nie stanowi wystarczającego powodu, by obawiać się o wzrost gospodarczy naszego kraju, a obniżki stóp wcale go nie pobudzą.

Za utrzymaniem aktualnych stóp przemawia jeszcze jeden argument: obniżony rating Polski agencji S&P. O tym, że złoty uległ osłabieniu i że panują warunki do jego dalszego osłabiania, przekonać może się każdy, kto odwiedzi kantor i zechce wymienić waluty. Utrzymanie się złotego na niskim poziomie wartości wobec głównych walut sprzyjać będzie wzrostowi inflacji – więcej zapłacimy za import, który może nie zostać zrównoważony wzrostem cen eksportowych i sytuacja taka będzie sprzyjała wzrostowi inflacji. Jest to kolejny argument za tym, że cięcia stóp raczej szybko nie zobaczymy.