Nad giełdą wizja likwidacji części OFE.

Reforma OFE miała zapewnić utrzymanie środków zainwestowanych na warszawskiej giełdzie, a nawet pozwolić na dalsze jej zasilanie. Tak mówiło się jeszcze w kwietniu 2013 roku, przed wprowadzeniem zmian w systemie emerytalnym. Tymczasem dziś GPW grozi likwidacja akcyjnej części OFE, czyli w praktyce nacjonalizacja znaczącej części notowanych na niej spółek.

Przeniesienie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie obligacyjnej części aktywów funduszy miało zapewnić stabilność giełdy, jednak zmiany emerytalne w istotny sposób wpłynęły na funkcjonowanie części kapitałowej systemu. Zapewnienia ówczesnego rządu na niewiele się zdały. Obecnie wygląda na to, że jedynym możliwym sposobem na uratowanie giełdy jest likwidacja akcyjnej części OFE i przeniesienie należących do niej aktywów do trzeciego filaru.

W zastosowanym rozwiązaniu wszelkie środki członków funduszy zainwestowane na warszawskiej giełdzie pozostały na niej – bez względu na to, czy dany członek zdecydował się na jeden czy dwa filary systemu emerytalnego. Uchroniło to wprawdzie giełdę przed nagłą przeceną i przejściem części środków z własności prywatnej w państwową, ale nie powstrzymało postępującego wyhamowywania rozwoju ekonomicznego GPW po 2011 roku.

W wyniku reformy środki, które OFE inwestują na giełdzie, zmniejszyły się z 8 mld rocznie do nawet 3 mld. Jako skutek dało się zaobserwować obniżenie wyceny spółek giełdowych. Wcześniej uwzględniała ona wzrost popytu na akcje ze strony OFE, których oczekiwano w przyszłości. OFE musiały też przekazać część aktywów na rzecz suwaka bezpieczeństwa, czyli obowiązkowego przesunięcia części środków tych osób, które do osiągnięcia wieku emerytalnego mają już tylko 10 lat. Kwota potrzebna na ten cel w minionym roku znacznie przewyższyła wpływy z nowych składek. Ostatecznie roczne saldo przepływów między OFE i warszawskim parkietem zmniejszyło się o 10 mld zł i z dodatniego przeszło w ujemne.

Czy dojdzie do likwidacji części akcyjnej OFE? Zdaniem niektórych ekspertów groźby tej można by się pozbyć nie przez przejęcie aktywów przez ZUS (byłoby to niszczące dla spółek notowanych na giełdzie i inwestorów prywatnych, co w kantorze znalazłoby odzwierciedlenie w postaci wahań kursów), lecz przez sektor prywatny. Nacjonalizacja OFE jest więc wizją całkiem realną.